Gemeentelijk monument, 1832
Adres
Aaldert Geertsstraat 42, 8121 BL Olst
Inleiding
De schoorsteen van het voormalige vleesverwerkende bedrijf Olba (afkorting van Olst Bakhuis) is gesitueerd op het Aletta Jacobsplein. Dit is een markant punt in Olst, in de nieuwbouwwijk die is gebouwd op de plaats van de oude fabriek. De schoorsteen is gebouwd in 1832 en gerestaureerd in 2010
Beschrijving
De schoorsteen heeft een ronde vorm en is gebouwd van rode baksteen. De hoogte is ongeveer 45 meter, terwijl de diameter varieert van 5 meter aan de voet tot ongeveer 3 meter aan de top. De onderzijde vertoont een iets uitspringende verdikking als 3 meter hoog rondgaand plint. Hierin is het rookluik zichtbaar. Aan de top is de schoorsteen eveneens uitgebouwd als beëindiging. Vanaf halverwege naar de top zijn op regelmatige afstand stalen banden aangebracht.
In de bovenste helft is aan drie zijden met gele baksteen de naam Olba in onder elkaar geplaatste letters ingemetseld.
Waardering
De schoorsteen is van cultuur- en stedenbouwkundig belang:
vanwege de historische achtergrond;
vanwege het beeldbepalende karakter en de opvallende situering in het centrum van Olst;
als voorbeeld van schoorsteenbouw in de regio.
Historie
In 1832 stichtte Roelof Bakhuis (1812-1891) een spekslagerij in het centrum Olst. In 1874 kocht Bakhuis een stuk grond op de Olsterkamp. Hij bestemde deze grond voor zijn slagerij annex rokerij. Dit bedrijf groeide uit tot een vleesverwerkend bedrijf. Bakhuis bezat ook een steenfabriek ’t Haasje in de uiterwaarden nabij Olst. Personeel dat in de zomer ingezet werd in de steenfabriek kon in de winter aan het werk in de slachterij. In de jaren vijftig van de 20e eeuw was Olba de grootste werkgever van Olst. In 1962 werd Olba door Unox (een onderdeel van Unilever) overgenomen. In 1978 besloot Unilever om de productie van vlees in Olst te stoppen en deze activiteiten over te hevelen naar Oss. Het bedrijf in Olst werd in 1979 gesloten. Van het bedrijf resten alleen nog de schoorsteen en het beeld uit 1932. De schoorsteen van Olba is erkend als gemeentelijk monument.
In 1932 werd het 100-jarig bestaan van het bedrijf gevierd. Ter gelegenheid hiervan vervaardigde een Haagse beeldhouwer een beeld van een klimmende naakte man. Het beeld werd in 2011 herplaatst bij het voormalige hoofdkantoor van het bedrijf aan de Aaldert Geertsstraat.
Bronnen:
Foto´s object:
- eigen foto historische vereniging ’t Olster Erfgoed
- foto beeld: https://www.wikiwand.com/nl/Lijst_van_beelden_in_Olst-Wijhe
Bron bij de historie:
- Wikipedia, de vrije encyclopedie, https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Olba_(Olst)&oldid=44549765
Werkgroep Monumenten Olst-Wijhe 22-8-2016
