Gemeentelijk monument, verbouwd tot appartementencomplex, 1962
De watertoren, in 1962 gebouwd op een achtzijdige plattegrond, is ontworpen door het architectenduo P.J. de Gruyter en C. Poederoyen. Ze diende ter vervanging van de in april 1945 door de Duitsers verwoeste watertoren. De toren had oorspronkelijk een waterreservoir met een inhoud van 900 m3 en is 41,55 meter hoog. Het drinkwater was bedoeld voor de woonkernen Olst, Wijhe, Den Nul, Middel en Wesepe.
Men was al in 1947 begonnen met de voorbereiding van de herbouw, maar er rezen tal van problemen waardoor de realisatie op de lange baan werd geschoven. Zo kon met het aanvankelijk niet eens worden over de nieuwe vestigingsplaats en toen er ver gevorderde plannen waren om het waterreservoir onder de grond te bouwen, bleek dat men hiervoor geen schadevergoeding kon claimen. De kosten werden alleen vergoed in geval van herbouw van het verwoeste bouwwerk in oorspronkelijke staat. De voorbereiding liep vast en pas in 1957 kwam het overleg weer op gang.
Ditmaal maakte de provincie ernstig bezwaar, omdat ze geen utiliteitsgebouw in het hart van het dorp wilde. Dit bezwaar verviel toen de mogelijkheid ontstond om de watertoren mede de functie van kerktoren te geven ten behoeve van een rooms-katholieke kerk, die meteen achter de watertoren was gepland. De toren zou dus een multifunctioneel karakter krijgen, ze was bestemd voor de Theresiaparochie Olst en het waterleidingbedrijf. Het plan was om tegen de toren aan, in dezelfde typische werderopbouwstijl, een nieuwe kerk te bouwen. De tekeningen liggen in het gemeentearchief.
De kerkbouw is om financiële redenen niet doorgegaan, maar de kerkklokken in de watertoren en het kruis op de torenspits herinnerden lange tijd aan dit opmerkelijke voornemen.
Het plan riep trouwens ook weerstand op: het zou niet juist zijn dat er drinkwater uit een “katholieke” toren zou worden gepompt. Aan dit bezwaar van andersdenkenden werd tegemoetgekomen door een passende bijbeltekst op de gedenksteen bij de hoofdingang te plaatsen: “water zal tevoorschijn komen zodat het volk kan drinken.” (Exodus 17:6). De tekst werd door ds. J.R. Meijer gekozen.
De Olster watertoren is de laatste toren die in de provincie Overijssel is neergezet. De kosten werden te hoog in vergelijking met het aanleggen van grondreservoirs.
In 2004 heeft watermaatschappij Vitens de toren, die haar functie in de watervoorziening inmiddels had verloren, voor €32.000 verkocht. De watertoren is verbouwd tot appartementencomplex van vijf appartementen met elk twee woonlagen. Bij die gelegenheid heeft men onder meer een buitentrap en luchtbruggen toegevoegd.
De kerkklokken in de toren en het kruis bovenop werden in 2016 verwijderd.
Bronnen
- J.D. Hilferink, Geschiedenis van Olst (Olst, 2009)
