Gemeentelijk monument, 1910
Adres
A. Geertsstraat 52, 8121 BL Olst
Inleiding
Het pand is als woning gebouwd in 1892 en 1893 en is verbouwd in 1910.
De woning is gelegen in de bebouwde kom van Olst aan een doorgaande weg.
Beschrijving
Het woonhuis is gebouwd op een vrijwel vierkante plattegrond en heeft twee bouwlagen met een kap.
Het dak is een afgeplat schilddak gedekt met grijze pannen en heeft een dakkapel aan de
Rechterzijde.
De bakgoot op klossen heeft een houten geprofileerde gootboei.
De voorgevel is van roodbruine baksteen met 8 witte spekbanden, een breed fries onder de goot, een even brede plint bij het maaiveld, en boven de kozijnen witte sluitstenen.
De indeling van de gevel is symmetrisch. In een centraal gesitueerde middenrisaliet bevindt zich de terugliggende dubbele toegangsdeur met bovenlicht.
De toegangdeur heeft een bordes met een drietal treden. Op verdieping niveau een uitkragend balkon met een, eveneens terugliggend, raamkozijn. Er is een kozijn aan weerszijden van de middenpartij, op de begane grond met twee-ruits schuifvensters en op de verdieping T-vormige schuifvensters.
Het balkon heeft een balustrade met versierend ijzerwerk.
De zijgevels hebben een gevelafwerking als de voorgevel. Er zijn hier kozijnen in diverse vormen en afmetingen. Aan de linkerzijgevel is een erker uitgebouwd met daarboven een balkon.
Waardering
Het woonhuis is van cultuur- en architectuurhistorisch belang:
- als voorbeeld van een woonhuis uit de tweede helft van de negentiende eeuw;
- vanwege invloeden van baksteenornamentiek in de voorgevel;
- door het beeldbepalende karakter in de kern van Olst.
Historie
Dit herenhuis werd gebouwd in opdracht van Johannes Albertus Bakhuis.
De familie van Johannes Albertus Bakhuis nam onder de vroegere dorpselite van Olst een voorname plaats in. Ze was in de negentiende en twintigste eeuw zeer actief op economisch, politiek en maatschappelijk terrein. Zijn vader, Roelof Bakhuis, stichtte bijvoorbeeld in 1851 een steenfabriek op Fortmond (’t Haasje). Verder kocht Roelof in 1874 een woonhuis met grond op de Olsterkamp, waar hij een ambachtelijke slagerij annex rokerij vestigde. Dat bedrijf zou in de loop van de tijd uitgroeien tot vleeswarenfabriek Olba, waarvan overigens alleen de fabriekspijp bewaard is gebleven. Het toen aangekochte woonhuis fungeerde als kantoor, nu biedt het onderdak aan een supermarkt.
Johannes Albertus was de jongste zoon van Roelof Bakhuis en firmant van het familiebedrijf. Hij kwam in bezit van een stuk grond aan de rand van het fabriekscomplex van Olba en liet daar in de jaren 1892-1893 dit herenhuis bouwen voor zijn gezin. Ook andere nakomelingen van Roelof verrijkten het dorp met fraaie woonhuizen, bijvoorbeeld villa Groenendal aan de Kleistraat en het pas gerestaureerde, hooggelegen Polletje.
Johannes Albertus was lid van de gemeenteraad en wethouder van Olst en actief op tal van gebieden. Zo was hij bestuurslid van het Nutsdepartement Olst, organiseerde orgelconcerten, won als fotograaf de eerste prijs op een internationale fotowedstrijd in Parijs, was een verdienstelijk ruiter en ook nog één van de oprichters van de Feestclub in Olst, die onder meer schaatswedstrijden en volksspelen organiseerde.
Hij vertrok aan het begin van de twintigste eeuw nogal onverwachts met zijn gezin naar Amersfoort, nadat hij eerder uit het familiebedrijf was gestapt.
Het pand werd in februari 1906 gekocht door huisarts Klaas Klein die er tot 1937 bleef wonen. Het interieur van het huis werd in 1910 ingrijpend verbouwd om het beter geschikt te maken voor de huisartspraktijk. Het werk werd uitgevoerd door de Olster aannemer Piet Dragt.
In 1937 kwam het huis in bezit van P.J. Couvee, die tevens de huisartspraktijk van Klein overnam.
Toen dokter Couvee in 1961 overstapte naar een andere baan, zette de jonge huisarts Antonie van Stuyvenberg uit Amsterdam een traditie voort en nam diens woonhuis en praktijk over. Twee kamers aan de straatzijde werd ingericht als apotheek en wachtkamer, de spreekkamer was aan de tuinzijde. Zijn vrouw Anna Maria van Stuyvenberg-Westra assisteerde haar man en leidde de apotheek.
In het voorjaar van 1975 associeerde Van Stuyvenberg zich met dokter Jan Numan. Door de verdere groei van het patiëntenbestand, tot circa 4500, werd al spoedig besloten een nieuwe praktijkruimte aan te kopen en kon het bestaande pand volledig worden ingericht als woonhuis.
Dokter Van Stuyvenberg is in 1994 wegens het bereiken van de 65-jarige leeftijd gestopt met zijn werk. Hij is inmiddels overleden.
Bronnen:
- Archief van het Kadaster en J.D. Hilferink, Olster Portretten (Olst, 2005)
Foto: eigen foto historische vereniging ’t Olster Erfgoed
Werkgroep Monumenten Olst-Wijhe 22-8-2016
