Het slot

Historie

Tussen de weilanden en de bongerd aan de noordkant van de Stationsweg in een prachtig landschappelijk terrein stond een statig huis, dat bekend was onder de naam Het Slot. Volgens de overlevering stond in dit gebied in de middeleeuwen een heus slot, waar de adellijke familie Van Wijhe heeft gewoond.

Deze familie zou Wijhe in 1271 hebben verlaten en vertrok naar Echteld in de Betuwe. Vanaf 1272 bezat de familie Van Wijhe het Betuwse kasteel De Wijenburg. In 1751 sterft de laatste Van Wijhe in mannelijke lijn en verdwijnt de adelijke familienaam.

Op kadastrale kaarten van Wijhe staat begin 19e eeuw (1805, 1806, 1832) een eenvoudig vierkant gebouw getekend. Is dit een restant van het oude slot dat in 1271 is verlaten? Wat is er gebeurd in de tussenliggende 500 jaar? Onderzoek heeft uitgewezen dat het slot in de 18e eeuw werd bewoond door een familie Rietberg. In de Franse tijd stond op deze plek een oude arbeiderswoning, die door de zware muren en gewelfachtige zoldering deed denken aan een overblijfsel van een groot en zeer oud gebouw. De toenmalige bewoner was de heer Buis, in de wandeling “Buis van ’t Slot” genoemd.

In 1832 was Antonius Franciscus Abraham Ketelaar de eigenaar. Tot het oorspronkelijke Oude Slot behoorde een boomgaard, weiland, bouwland, hooiland en zelfs een flink stuk moeras. Dit Oude Slot is in het midden van de 19e eeuw afgebroken.

Ruim twee decennia later liet L.F.A. Muller het huis bouwen dat als ‘Het Slot’ de geschiedenis is ingegaan. Uit een bewaard gebleven gedenksteen kunnen we afleiden dat het is gebouwd in 1865. Deze gedenksteen is nu ingemetseld aan de binnenkant van de hoofddingang van het huidige verzorgingstehuis Het Weijtendaal. Muller heeft maar kort op Het Slot gewoond. In 1967 kwam hij te overlijden, 46 jaar oud. De korte periode van eigendom heeft hem er niet van weerhouden nog een slepende juridische procedure aan te gaan als gevolg van het afsluiten van een openbare weg. Muller was van mening dat het zijn toegangsweg was, dat de aanwonenden moesten inzien dat om bij hun huis te komen, over zijn grond moesten. Dus sloot hij, om dit inzicht er beter in te peperen, de weg af en toe af.

Reeds op 30 april 1864 constateerde de dorpsveldwachter dat dat er een heg was geplaatst, dwars over een weg, die toegang bood tot de Brabantse Wagen en “de Oude Enk”. Met dit laatste wordt bedoeld de huidige Wijhendaalseweg.

De heg had tot gevolg dat “ingezetenen verhinderd waren naar hunne woningen en het dorp terug te keren”. Belangstellenden naar het verloop van dit proces kunnen terecht bij het HCO, archief gemeente Wijhe 1685 – 1928, inventarisnummer 625. Goede raad: neem vergrootglas, koffie en brood mee.

Na het overlijden van de heer Muller werd Berend Jan Hengeveld van Den Nul de nieuwe eigenaar. Hij kocht het goed van de nabestaanden van de heer Muller. Een dochter van Hengeveld, Maria Aleida, trouwde met de Wijhese landbouwer Adolf Carel Kattenwinkel. Dit echtpaar kreeg vier kinderen. Het gezin Kattenwinkel nam eind 19e eeuw zijn intrek in Het Slot. Zoon Jan trouwde in 1901, de drie anderen bleven ongetrouwd. Berend Jacob (1873-1930) werd na een afgebroken rechtenstudie gemeente-ontvanger, Gerard Marie (1882-1961) was veehouder en boomkweker. Willem tenslotte (1883-1960) was tot 1918 huisarts op Vlieland. Vanaf 1918 woonde hij in Wijhe. Vanwege hartproblemen moest hij zijn werk beëindigen. Nadien bleef hij nog vele jaren bedlegerig. Hij overleed in het Sophiaziekenhuis te Zwolle.

De huishoudster van deze heren, Reintje Scheuter, heeft in het monumentale pand gewoond tot het in 1969 werd afgebroken voor de bouw van Het Weijtendaal. Reintje was de opvolgster van Antonia Grotenhuis, die van 1931 tot het midden van de jaren ‘40 dienstbode was bij de Kattenwinkels.

In samenwerking met de gemeente Olst-Wijhe en de Provincie Overijssel